Podczas zwykłej kontroli naszych parametrów metabolicznych za pomocą badań krwi odkrywamy, że mamy podwyższone wartości cholesterolu, trójglicerydów lub glikemii. Jest to sytuacja częstsza niż mogłoby się wydawać i nie należy jej lekceważyć. Być może warto zasięgnąć porady lekarza. Pierwszą ważną rzeczą do przeanalizowania jest to, co spowodowało, że nasze parametry przekroczyły zalecane wartości. Oprócz predyspozycji genetycznych źródłem problemów mogą być czynniki związane ze stylem życia. Nieprawidłowa dieta, siedzący tryb życia oraz wiek mogą wpływać na nasz metabolizm, zaburzając jego delikatną równowagę.
Dobrym nawykiem jest kontrolowanie wartości cholesterolu, trójglicerydów i glikemii za pomocą badań krwi. Jeśli jednak parametry te ulegają zmianie, powinniśmy pamiętać, że zwykle mamy do czynienia z sytuacją odwracalną.
Z tego względu postępowanie w sposób systemowy jest kluczowe dla zapobiegania wystąpieniu poważniejszych i bardziej szkodliwych dla organizmu nieprawidłowości.
Cholesterol jest bardzo ważną substancją dla naszego organizmu, w którym pełni wiele funkcji. Jest składnikiem błon komórkowych, niezbędnym do syntezy wielu hormonów, takich jak testosteron, estrogen i kortyzol oraz bierze udział w metabolizmie komórkowym. Jego znaczenie jest tak duże, że organizm jest w stanie wyprodukować go samodzielnie, ale może go również pozyskać z pożywienia: zwykle 70% cholesterolu produkowane jest przez organizm, a 30% pochodzi z diety.
Kiedy poziom cholesterolu we krwi staje się zbyt wysoki, z powodu niezbilansowanej diety lub, rzadziej, z powodu predyspozycji genetycznych, zaczynają się problemy. Cholesterol zaczyna bowiem odkładać się w ścianach naczyń krwionośnych, a te stają się grubsze i sztywniejsze. Stopniowo tworzą się blaszki miażdżycowe (arterioskleroza), które zwężają naczynia, utrudniając przepływ krwi. W takich warunkach serce, mózg i inne narządy nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu, co może doprowadzić do bardzo poważnych uszkodzeń, w tym zawału serca i udaru mózgu.
Dlatego tak ważne jest, aby kontrolować poziom cholesterolu. Wysoki poziom cholesterolu (hipercholesterolemia) sam w sobie nie powoduje żadnych objawów, dlatego wraz z wiekiem należy coraz częściej wykonywać badania krwi. Prawidłowe wartości cholesterolu są następujące:
• cholesterol całkowity do 200 mg/dl;
• „zły” cholesterol (LDL) do 100 mg/dl;
• „dobry” cholesterol (HDL) nie mniej niż 50 mg/dl.
Poziom HDL nie powinien być niższy od wskazanej wartości, ponieważ substancje te pełnią ważną rolę ochronną: usuwają nadmiar cholesterolu z tkanek.
Bardzo dużą rolę w utrzymywaniu poziomu cholesterolu pod kontrolą i zapobieganiu zwiększaniu się jego wartości odgrywa styl życia. Należy zwracać szczególną uwagę na dietę, unikać przede wszystkim pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone (pochodzenia zwierzęcego) oraz podejmować regularną aktywność fizyczną, dzięki czemu można również uniknąć wystąpienia nadwagi i otyłości, czynników predysponujących do rozwoju hipercholesterolemii.
Trójglicerydy są rodzajem tłuszczów występujących we krwi. Stanowią ważne źródło energii dla organizmu. Gdy wraz z dietą do organizmu wprowadza się zbyt dużo tłuszczów, węglowodanów (cukier, pieczywo, makarony) lub alkoholu, poziom trójglicerydów we krwi wzrasta. Wysokie wartości trójglicerydów we krwi są często związane z wysokim poziomem cholesterolu LDL i niskim poziomem cholesterolu HDL oraz z innymi chorobami, takimi jak cukrzyca i otyłość. Dlatego tak ważne jest utrzymanie ich na „pożądanym” poziomie, czyli poniżej 150 mg/dl.
Termin glikemia oznacza stężenie glukozy we krwi. Glukoza jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla wszystkich komórek organizmu, które pobierają ją bezpośrednio z krwi. Głównym źródłem glukozy jest pożywienie, ale w mniejszym zakresie może też być syntetyzowana przez organizm z białek i lipidów (tłuszczów). Utrzymanie względnie stałego poziomu glikemii w ciągu dnia jest możliwe dzięki działaniu określonych hormonów, spośród których insulina jest głównym hormonem hipoglikemicznym (obniża poziom glikemii) i jest niezbędna do regulacji metabolizmu cukrów.
U osób zdrowych, prowadzących regularny tryb życia i stosujących prawidłową dietę, wartości glikemii na czczo mogą wynosić od 70 do 110 mg/dl; wartości pomiędzy 100 a 125 mg/dl wskazują na zmianę poziomu glikemii na czczo (IFG), czyli stan, który powinien skłonić do zwrócenia większej uwagi na prowadzony styl życia. Wartości glikemii równe lub wyższe 126 mg/dl należy, według American Diabetes Association, uznać za prawdopodobne objawy cukrzycy.
Oprócz transmisji genetycznej istnieje wiele czynników, które sprzyjają wystąpieniu tego stanu: otyłość lub nadwaga, w szczególności nagromadzenie tłuszczu brzusznego, siedzący tryb życia oraz dieta zbyt bogata w tłuszcze i uboga w błonnik naturalny, to główne czynniki powodujące jego występowanie u osób mających do tego predyspozycje. Zazwyczaj ludzie nie doświadczają poważnych objawów fizycznych nawet wtedy, gdy doszło już do hiperglikemii. Kontrolowanie wartości glikemii jest zatem szczególnie ważne dla zachowania zdrowia poprzez ograniczenie czynników zwiększających ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.
W niektórych przypadkach jeden zmieniony parametr może z czasem doprowadzić do zmiany kolejnych. Dochodzi bowiem do aktywowania reakcji powiązanych, które, począwszy od jelita, mogą prowadzić do równoczesnej zmiany większej liczby parametrów metabolicznych, takich jak trójglicerydy, cholesterol, glikemia i obwód brzucha, aż po zespół metaboliczny.
To jest wyròb medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.